“Trzydzieści srebrników” Sándora Máraiego
Anna Wołoszyn Tytuł książki od razu nasuwa na myśl skojarzenia biblijne. Słusznie, bo to właśnie Biblia stała się inspiracją dla tej niespełna dwustustronicowej pracy węgierskiego mistrza prozy. Co dokładnie kryje się pod okładką Trzydziestu srebrników? Zapraszam do lektury! […]
„Via Carpatia” – apolityczna recenzja politycznej książki
Wyzwaniem będzie zrecenzowanie najnowszej książki Ziemowita Szczerka „Via Carpatia” (Wydawnictwo Czarne) w sposób apolityczny. Już w jednym z jej pierwszych akapitów autor sam bowiem deklaruje: „Być może (…) mam lekką obsesję Orbána”. Nie do mnie należy ocena, czy rzeczywiście określić można to mianem „obsesji”, jednak w jednym nie sposób nie zgodzić się z autorem – […]
Sonnenberg, czyli miłosne uniesienia z Budapesztem w tle
Po wpisaniu w wyszukiwarkę Google frazy „Sonnenberg Varga”, na ekranie wyświetliło mi się kilkanaście recenzji nowej książki autora trylogii na temat Węgier (Gulaszu z turula, Czardasza z mangalicą i Langosza w jurcie). Tym razem Krzysztof Varga – pisarz i dziennikarz związany m.in. ze środowiskiem „Gazety Wyborczej” – postanowił odejść nieco od formy reportażowej i zdecydował się napisać […]
Kiedy kwitną czarne róże. O książce Zoltána Mihálya Nagya, “Szatański pomiot”, tłum. Daniel Warmuz
Położę się gdzieś na skraju drogi, do świtu z pewnością zamarznę (…) Boże, mój Boże, czemuś mnie opuścił, czymże zasłużyłam na tę hańbę, od urodzenia wierzę w ciebie, tak wychowali mnie rodzice (…), a i tak spisałeś na straty moją niewinność (…) W przypadku obrazowania czasów wojny w literaturze zawsze mam problem z wyrzuceniem z […]
Kalejdoskopowy tesserakt. Zoltán Lesi, “Skok wzwyż”, tłum. Daniel Warmuz
Monika Jurczak Zoltána Lesiego oraz tomik Magasugrás (Skok wzwyż) poznałam dość niespodziewanie. Rok 2019, zima, bankiet przed wieczornym spotkaniem literackim, który był elementem warsztatów tłumaczeniowych. Siedziałam przy stole oszołomiona i zestresowana krążącymi wokół ludźmi. Tak bywa, kiedy prym zaczyna wieść aspołeczna część mnie. Próbowałam uspokoić głowę, gdy przede mną na stole wylądowały kartki papieru i […]
Kiedy proste nie jest proste. Magnetyczna góra Réki Mán-Várhegyi
Monika Jurczak Na Magnetyczną górę trafiłam zgoła przypadkiem. Ostatnio mnóstwo spraw odciągało moją uwagę od literatury węgierskiej (zaskoczenia brak, rok 2020 do najłatwiejszych nie należy), jednak pewnego dnia chciałam nadrobić zaległości. Wiedziałam, że Réka Mán-Várhegyi otrymała Nagrodę Literacką Unii Europejskiej, jednak nie miałam pojęcia, że książka już ukazała się w Polsce, a tu niespodzianka – […]
Brak, czyli o ludziach-mandalach – recenzja książki “Nie ma i lepiej, żeby nie było” Ediny Szvoren
Monika Jurczak Z twórczością Ediny Szvoren zetknęłam się po raz pierwszy podczas studiów w Budapeszcie. Choć zaczynałam od ostatniego tomu, Verseim („Moje wiersze”, 2018), już wtedy była dla mnie literacką zagadką. Fascynowała mnie abstrakcyjnością swoich opowiadań, ale równocześnie wystawiała moje umiejętności językowe, a wręcz percepcyjne, na próbę. Sama autorka też jest człowiekiem nietuzinkowym, ma dwa […]
Komunizm, młodość i rock and roll
Monika Jurczak Każdy, kto był w Budapeszcie, zapewne kojarzy plac Kálmána Szélla, jeden z przystanków czerwonej linii metra. Dawny Plac Moskwy, jak do tej pory zdarza się go nazywać mieszkańcom, choć nazwę zmieniono w 2011, to jeden z najważniejszych punktów przesiadkowych i największy plac w Budzie. Mało kto jednak wie, że dawniej miał on swoją […]
Kelemen Mikes – rozbitek z Rodostó
dr Adam Szabelski Wyobraź sobie, że rozbijasz się na bezludnej wyspie. Szczęśliwym trafem przeżywasz katastrofę i po wielu perypetiach znalazłeś kawałek suchego lądu. W pierwszej kolejności budujesz sobie jakieś schronienie i szukasz wody oraz jedzenia. Pewnego dnia, przechadzając się po plaży, znajdujesz pustą butelkę. Z bijącym sercem biegniesz do swojego szałasu i zaczynasz pisać […]
Frigyes Karinthy i jego podróże, czyli recenzja książki Podróż wokół mojej czaszki
Olga Groszek Frigyes Karinthy to jeden z ważniejszych węgierskich pisarzy. Zadebiutował powieścią w odcinkach na łamach czasopisma „Magyar Képes Világ”, mając zaledwie 15 lat. Wiele mówiło się na temat jego przyjaźni ze znanym pisarzem Dezső Kosztolányim. Pisywał liczne, humorystyczne utwory do gazet. Stał się rozpoznawalny w 1912 roku po wydaniu książki pt. Így írtok ti […]